LİMİTED ŞİRKETLERDE MÜDÜR ORGANI
İçindekiler
Toggle6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu(“TTK”)’nda limited şirket; “bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticari unvan altında kurulan; esas sermayesi belirli olup sermaye paylarının toplamından oluşan ortaklık tipi” şeklinde tanımlanmaktadır. Bu çalışmamızda GRC LEGAL olarak limited şirketlerde Genel Kurulun müdür organı tarafından temsil edilmesi kapsamında uygulamada karşımıza sıkça çıkan önemli soruları sizler için cevaplandırmaya çalışacağız.
-
Limited Şirketlerde Müdür Organı Nedir & Kimlerden Oluşur?
Limited şirketin yönetim ve temsili için, ortaklar veya üçüncü kişiler arasından görevlendirilen gerçek veya tüzel kişilere müdür denilmektedir. Limited şirketlerde müdür, genel kurul gibi zorunlu bir organ olup şirketin yönetim ve temsil organına seçilen müdürler organ sıfatını kendiliğinden kazanır.
Kanun koyucu müdür sayısı açısından bir sınırlama yapmamıştır. Limited şirketin yönetim ve temsili için birden fazla müdürün seçilmesi halinde müdürler kurulu söz konusu olur. Müdür sayısı birden çok ise, bu müdürlerden birisi genel kurul tarafından müdürler kurulu başkanı olarak atanır. Müdürler kurulu başkanının şirket ortağı olup olmaması önem teşkil etmemekle birlikte, müdürler kurulunda en az bir ortağın bulunması zorunludur.[1]
Limited bir şirketin tek bir müdür tarafından temsil edilmesi halinde, kararlar bu kişi tarafından alınacak, belirli bir toplantı ve karar yeter sayısı aranmayacaktır. Bu müdür, genel kurulun toplantıya çağrılması, genel kurul toplantılarının yürütülmesi konularında ve genel kurul aksi yönde bir karar almadığı veya şirket sözleşmesinde farklı bir düzenleme olmadığı takdirde tüm açıklamaları ve ilanları yapmaya da yetkilidir. [2]
Son olarak TTK uyarınca müdürün tüzel kişi olması da mümkündür. TTK m. 623/2 uyarınca “şirketin müdürlerinden biri bir tüzel kişi olduğu takdirde, bu kişi bu görevi tüzel kişi adına yerine getirecek bir gerçek kişiyi belirler.” Böylece müdürlük sıfatı tüzel kişide olmakla birlikte, müdürlük görevi, tüzel kişi tarafından seçilen bir gerçek kişi temsilci tarafından yerine getirilir.
-
Müdürlerin Yetkilerini Sınırlandırma Koşulları Nelerdir?
Genel kurulun devredemeyeceği yetkileri[3] dışındaki yetkilere sahip olan müdürlere sınırsız yetkili müdür adı verilmektedir. Ancak genel kurul, müdürü veya müdürlerin temsil yetkisini sınırlayabilir. Müdürlerin temsil yetkisinin sınırlandırılması ise ancak bir iç yönerge ilan edilerek gerçekleştirilebilmektedir.
Genel kurul hazırlayacağı iç yönergeyle şirketin yönetimini düzenler; yönetim için gerekli olan görevleri tanımlar, yerlerini gösterir, özellikle kimin kime bağlı ve bilgi sunmakla yükümlü olduğunu belirler, ayrıca, şirketteki pay sahiplerini ve talep gelirse (korunmaya değer menfaatlerini ikna edici bir biçimde ortaya koyan) alacaklıları, bu iç yönerge hakkında, yazılı olarak bilgilendirir.[4] Böylelikle genel kurul, müdürlerin yetkilerinin sınırlarını iç yönerge ilan ederek çizmiş olmaktadır.
-
Limited Şirketlerde Müdür Organının Sorumluluk Halleri
Limited Şirketlerde Müdürlerin Haksız Fiil Sorumluluğu
Hukuka aykırı bir fiille ve kusurlu olarak başkasına zarar veren kişi bu zararı tazmin etmekle yükümlüdür. Haksız fiil sorumluluğunun söz konusu olabilmesi için ise; fiil, hukuka aykırılık, zarar, zarar ile hukuka aykırı fiil arasında illiyet bağı ve kusur olmalıdır.[5]
Müdürlerin, şirkete ilişkin görevlerini yerine getirirken işledikleri haksız fiillerden şirket sorumludur. (TTK m.632). Tüzel kişiyi organının (ve organ üyelerinin) haksız fiilinden sorumlu tutan Türk Medeni Kanunu(“TMK”)’nun 50/2. maddesi ile bu hükmü limited şirket için tekrarlayan TTK m. 632. maddesi organlarının haksız fiillerinden sorumlu olan tüzel kişinin kusurlu organ üyelerine rücu edebileceğini kabul etmektedir. Çünkü kusurlu fiillerinden dolayı tüzel kişiyle birlikte organ da şahsen sorumludur. (TMK 50/3).[6]
Limited Şirketlerde Müdürlerin Özel ve Genel Sorumluluk Halleri
Kusurlu davranışları ile limited şirket tüzel kişiliğinin zararına neden olan müdürlerin hukuki sorumlulukları söz konusudur. Limited şirket müdürleri, kanundan ve şirket sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini kusurları ile ihlal ettiklerinde şirkete, ortaklara ve şirket alacaklılarına karşı verdikleri zararlardan sorumludurlar (TTK m.553/1). Bu genel sorumluluk hali kapsamında talep ve dava hakkı; şirket tüzel kişiliğinin, ortaklarının ve şirket alacaklılarının bünyesinde doğmaktadır. Müdürler ise, kusurlu hareket etmediklerini ispat ettikleri oranda, sorumluluktan kurtulacaklardır.
Yukarıda bahsedilen genel sorumluluk hali dışında,
- Belgelerin ve beyanların kanuna aykırı olması,
- Sermaye hakkında yanlış beyanlar ve ödeme yetersizliğinin bilinmesi
- Değer biçilmesinde yolsuzluk
- Halktan para toplamak
şeklinde öngörülen TTK m. 449 vd. hükümler gereğince, limited şirket müdürleri TTK m. 562 hükmü kapsamında adli para yahut hapis cezası ile de cezalandırılabilmektedirler.
[1] Bilgili, Fatih/Demirkapı, Ertan, Ticaret Hukuku Bilgisi, Dora Yayıncılık, 9. Baskı, 2016, s.292. Seçil Şahin, Limited Şirketlerde Müdür,2017, s.6
[2] Sumer, s.273, Seçil Şahin, Limited Şirketlerde Müdür. 2017, s.5
[3] Topluluk yılsonu finansal tabloları ile yıllık faaliyet raporunun onaylanması, Denetçilerin atanmaları ve görevden alınmaları, Müdürlerin atanmaları ve görevden alınmaları, Müdürlerin ücretlerinin belirlenmesi ve ibraları, Esas sermaye paylarının devirlerinin onaylanması, Yılsonu finansal tablolarının ve yıllık faaliyet raporunun onaylanması, kâr payı hakkında karar verilmesi, kazanç paylarının belirlenmesi, Bir ortağın şirketten çıkarılması için mahkemeden istemde bulunulması, Müdürün, şirketin kendi paylarını iktisabı konusunda yetkilendirilmesi veya böyle bir iktisabın onaylanması, Şirket sözleşmesinin değiştirilmesi, Şirketin feshi, Genel kurulun kanun veya şirket sözleşmesi ile yetkilendirildiği ya da müdürlerin genel kurula sunduğu konularda karar verilmesi.
[4] https://nkehukuk.com/isverenlerin-hukuki-ve-cezai-sorumlulugunu-nasil-hafifletelim/
[5] Nomer, Haluk N. Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınevi, 14. Baskı, İstanbul, 2015, s.137-138